Musimy ratować 200-letni kościół na pl. Kościuszki.
Te trzy powyższe określenia mają ze sobą wiele wspólnego. W świecie już dawno odkryto, że sztuka i wartości kulturalne znakomicie nadają się do kreowania wizerunku firmy. Również w Polsce, a bywało, że i w Tomaszowie. Przed wielu laty, gdy nieistniejący już Wistom był prężną firmą, najbogatszą, największą, jeśli chodzi o zatrudnienie i obszar oraz wielkość produkcji, bywał mecenasem. Produkty Wistomu, czyli włókna wiskozowe, a wśród nich kordy, sztuczny jedwab, włókna węłnopodobne oraz celofan, były jednoznacznie kojarzone z naszym miastem. Wistom miał też zły pijar spowodowany truciem środowiska, a zatem i ludzi. Wilanowska fabryka zdawała sobie z tego sprawę i robiła wiele, aby tę złą opinię łagodzić poprzez inwestycje poprawiające warunki pracy załogi i dobrostan mieszkańców miasta. W dalekiej przeszłości Wistom sfinansował modernizację i wyposażenie oddziału chirurgicznego szpitala miejskiego. Sponsorował wiele miejskich inwestycji, imprez, obiektów (przystań, dom kultury, miejski park).
Czy teraz takie działania mają sens? Kapitalizm, który nam przyniosły zmiany polityczne, rządzi się innymi prawami. Firma płaci podatki i niech się państwo, ich egzekutor, martwi o resztę, czyli o dobrostan kraju i ludzi. Czy to zaspokaja wszystkie potrzeby? Z tego, co widać na co dzień, na pewno nie, stąd inicjatywy typu: Szlachetna Paczka, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy i wiele innych.
Dużo się w mieście zmieniło, upadło wiele firm, zakładów, spółdzielni. Z chaosu zmian ustrojowych wyłoniły się nowe, często bez tradycji w Tomaszowie. Jedną z największych jest Ceramika Paradyż, która wprowadziła do Tomaszowa nową branżę. Polscy twórcy firmy, polski kapitał. Ceramika rodziła się nie bez oporów. Pamiętamy perturbacje towarzyszące zakupowi terenów na peryferyjnych nieużytkach miasta. Ceramika rosła na naszych oczach. Wyrosła i jest jednym z największych pracodawców w mieście. Nazwa firmy, choć z nazwą miejscowości Paradyż (wieś w pow. opoczyńskim), już jednoznacznie kojarzy się z Tomaszowem.
- Kreowanie wizerunku
Ceramika Paradyż, jak żadna firma, dba o swój image. Salon sprzedaży to "pałac sztuki". Tam trafiają nowe wzory, gdzie kolekcje prezentowane są w odpowiedniej wizualizacji. Wiadomo, że z produktu można uczynić dzieło sztuki, a z salonu sprzedaży galerię. Również nazwy produktów mogą, i tak się zdarza, nawiązywać do dzieł sztuki, do nazwisk twórców. Firmy, szczególnie te z tradycją, mają swoje muzea, w których eksponowane są ich wytwory i dzieła sztuki, które są inspiracją dla produktów. W Ceramice wzory płytek projektują artyści. Ci artyści tworzą nie tylko wzory użytkowe, bywa, że z ich pracowni wychodzą dzieła sztuki: obrazy, rzeźby, grafiki i inne rzeczy, które służą nie tylko praktycznie, ale są również ozdobą.
- Mariaż wizerunkowy – sztuki, kultury i... historii
Nim przejdziemy do sedna tematu, zejdźmy do realiów codzienności. Kto przechodzi placem Kościuszki, to widzi stan jednego z najcenniejszych zabytków naszego miasta. To luterańska świątynia pw. Świętej Trójcy. Klasycystyczny obiekt wszedł w minionym roku w jubileusz swojego 200-lecia, który w 2029 roku uwieńczony ma być oddaniem całkowicie odnowionej świątyni wiernym kościoła ewangelicko-augsburskiego. Od lat znany jest stan obiektu, od lat trwają prace nad jego rewitalizacją. Różne próby, cząstkowe remonty ratunkowe, starania o fundusze na remont nie przynoszą szybkich rezultatów. Parafianie nie są w stanie sprostać tym wyzwaniom. Starania o środki zewnętrzne przynoszą mizerne rezultaty.
Po serii spotkań w różnych gremiach, jakie miały miejsce latem ubiegłego roku z okazji inauguracji jubileuszu, zrodził się zamysł, aby wciągnąć w ratowanie zabytku tomaszowskie firmy. Początek zrobiła właśnie Ceramika Paradyż, dzięki której kościół został pokryty nowym dachem, odnowiono wieżyczkę z sygnaturką. Skapnęło też trochę środków z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Nowy, energiczny proboszcz parafii pastor Bogusław Sebesta nie ustaje w działaniach mających na celu przywrócenie świetności zabytkowej budowli. A trzeba pamiętać, że ma też pod swoją opieką duży kościół pw. Zbawiciela oraz budynki plebanii, też zabytkowe. W rozmowach ludzi, którym leży na sercu ratowanie zabytków, powraca temat mecenatu i sponsoringu takich działań. Ceramika Paradyż zrobiła już sporo w tej sprawie. Czy dałaby radę zrobić więcej, dużo więcej? Bo potrzeba, co tu dużo pisać, milionów złotych. Sama nowa elewacja to 2 mln zł. Do tego dochodzi: stolarka, zabezpieczenie ppoż., ogrzewanie, instalacja elektryczna i wystrój wnętrza. Jest też, nie podnoszony głośno, problem remontu istniejących w kościele organów. Warto postarać się o środki zewnętrzne, które jednak wymagają wkładu własnego i pieczołowicie wypełnionego wniosku o dotację. Przykład mamy w pobliskim Wolborzu (pow. piotrkowski), gdzie proboszcz parafii św. Mikołaja przy pomocy Urzędu Miejskiego w Wolborzu podpisał 3 stycznia br. umowę dotacji na 17 mln zł z przeznaczeniem na remont świątyni połączony z organizacją wydarzeń kulturalno-oświatowych. Środki unijne zostały przyznane przez Marszałka Województwa Łódzkiego.
Nie zaglądamy do portfela Ceramiki Paradyż, ale uchodzi ona za firmę bogatą i prężnie korzystającą z unijnych dotacji. Idąc tym tropem, może zespół Ceramiki pomógłby w opracowaniu takiego wniosku, a mecenat pozwoliłby na znalezienie środków na udział własny. Sprawa wymagałaby opracowania szczegółowych warunków takiego mecenatu i sponsoringu. Sprawa jest delikatna, aż się boimy, my skromni dziennikarze i czytelnicy podnosić ten temat, ale trzeba, by kościół nie podzielił losu innych tomaszowskich zabytków. Jeśli nie sama Ceramika, to może konsorcjum z innymi wiodącymi firmami z miasta i okolicy pomoże w ratowaniu zabytku.
Na miasto nie ma co liczyć z powodów, których wymieniać tu nie ma sensu. Miasto nie jest zainteresowane ratowaniem zabytków. Wracając do pomysłu konsorcjum firm, to mamy na myśli m.in. Tomaszowskie Kopalnie Surowców Mineralnych "Biała Góra" i kopalnię z Grudzenia, a może i Hutę Szkła z Niewiadowa... Rzucamy ten pomysł z nadzieją na odzew i obietnicą promowania działań, które zostałyby podjęte. Wiadomo od lat, że jest dobra wola parafii ewangelickiej, aby obiekt mógłby służyć szeroko rozumianej kulturze, nie tylko tej lokalnej.
Fronton kościoła św. Trójcy z banerem sponsora części remontu Ceramiki Paradyż
J. Pampuch
